Bệnh Sâu khoang trên cây Lạc
Sâu khoang gây hại nguy hiểm nhất cho lạc vụ Xuân ở miền Bắc vào đầu tháng 5. Mật độ sâu có thể 4 - 6 con sâu non/cây và gây hại đến 30% diện tích lá.
Ở miền Nam, sâu khoang phát triển nhiều nhất trong vụ Đông xuân vào khoảng cuối tháng 1 đầu tháng 2. Con trưởng thành hoạt động về ban đêm và rất thích ăn dịch chua ngọt.
Thường xuất hiện trên
Táo, Nho, Đậu cove, Ớt, Cà tím, Dưa chuột, Cà chua, Cải bắp, Khoai tây, Đậu, Đậu triều (Đậu săng), Đậu gà, Bông vải, Đậu tương, Hành tây, Lúa, Cao lương, Ngô, Chuối, Đậu bắp, Cam, Lạc, Xoài, Sắn, Cà phê, Lựu, Nghệ, Gừng, Khổ qua (Mướp đắng), Cây thuốc lá, Ớt, Xà lách, Hoa hồng, Hành củ ta, Tỏi ta, Tỏi tây, Hành lá, Rau mùi ta, Mồng tơi, Cải xanh, Bắp cải, Cà rốt, Dưa lưới, Dưa hấu, Rau muống, Su hào, Bí ngô, Măng tây, Lay ơn, Hoa giấy, Khoai lang, Súp lơ, Lạc
Triệu chứng
Sâu non gặm lá, đặc biệt những lá non trên cây lạc để lại các vết trắng. Khi sâu lớn ăn trụi lá còn trơ lại cành, thân. Sâu hại nhiều nhất ở giai đoạn cây tạo quả đến quả vào chắc.
Sâu non ăn trụi lá, hoa và gặm quả gây thiệt hại lớn về năng suất. Khi điều kiện thuận lợi sâu khoang dễ bùng phát số lượng gây thành dịch, sâu có thể di chuyển thành từng đàn qua các ruộng, bờ mương và cả đường giao thông.
Sâu tuổi 1 - 2 chỉ ăn phần diệp lục của lá và chừa lại lớp biểu bì trắng. Tuổi 3 sâu cắn thủng lá và gân lá.
Nhận biết sâu hại
Ngài (bướm trưởng thành): Có chiều dài thân khoảng 20 - 25 mm. Cánh trước màu nâu vàng, giữa cánh có vân trắng, cánh sau màu trắng óng ánh. Bướm có đời sống trung bình từ 1 - 2 tuần tùy điều kiện thức ăn.
Trứng: Trứng có hình bán cầu, đường kính từ 0,4 - 0,5 mm, và kích thước: 4 x 7 mm. Trứng đẻ thành ổ trên lá. Bề mặt trứng có những đường khía dọc từ đỉnh trứng xuống đến đáy và bị cắt ngang bởi những đường khía ngang tạo thành những ô nhỏ. Trứng mới đẻ có màu trắng vàng, sau chuyển thành màu vàng tro, lúc sắp nở có màu tro đậm hoặc nâu nhạt. Mỗi ổ có hàng trăm trứng và sau 2 - 3 ngày trứng nở thành sâu non. Khi lớn lên có màu xanh đậm đến nâu trên phía lưng, phía bụng (mặt dưới ) có màu sáng hơn. Vòng đời của trứng từ 3 - 7 ngày.
Sâu non (Ấu trùng): Dài từ 35 - 53 mm, hình ống tròn. Sâu tuổi nhỏ có màu xanh lục, càng lớn sâu chuyển dần thành màu nâu đậm. Trên cơ thể có một sọc vàng sáng chạy ở 2 bên thân từ đốt thứ nhất đến đốt thứ tám của bụng, mỗi đốt có một chấm đen rõ nhưng hai chấm đen ở đốt thứ nhất to nhất. Vòng đời từ 12 - 27 ngày. Sâu non mới nở sống tập trung, tuổi 2 - 3 mới bò đi phân tán và tuổi 4 - 6 là thời kỳ phá hoại mạnh nhất. Sâu đẫy sức chui xuống đất làm lỗ hoá nhộng. Một năm sâu có thể phát sinh 8 - 9 lứa.
Nhộng: Khi sâu dài khoảng 50 mm thì hoá nhộng. Nhộng sâu ăn tạp có màu xanh đọt chuối, rất mềm ngay khi mới được hình thành, sau đó chuyển dần sang màu vàng xanh, cuối cùng có màu nâu, thân cứng dần và có màu nâu đỏ nằm dưới đất gần gốc cây. Cuối bụng có một đôi gai ngắn. Khi sắp vũ hoá, nhộng có màu nâu đen, các đốt cuối của nhộng có thể cử động được. Vòng đời từ 8 - 10 ngày.